Bilingual Education, Nationalism and Ethnicity in Mexico: From Theory to Practice

RESUMENEducatión bilingüe, nacionalismo y etnicidad en México: De la teoria a la prácticaEste artículo describe el modelo de asimilaciôn de los grupos indígenas de México a la vida nacional a través de la educación bilingue (EB). La EB se ha usado como el instrumento que facilita el desplazamiento lingüístico. La EB se examina a la luz de un discurso superior que define la identidad nacional como una parte activa del nacionalismo. A su vez el nacionalismo esta fuertemente vinculado al Estado, el aparato de control de masas más efectivo. Se examina la trayectoria de casi quinientos anos de castellanizaciôn y como unos doscientos de política nacionalista: ambas trayectorias se vinculan a otra variable importante: la etnicidad central. Se propone ademâs que las fuerzas ideológicas que impiden una inversión del desplazamiento lingiiistico se encuentran profundamente arraigadas en las tradiciones de castellanizaciôn y nacionalismo. Las demandas de los grupos indigenas a tener education en sus propias lenguas maternas han generado una abundante literatura sobre un curriculo bilingue-bicultural. Sin embargo, los estudiosos de asuntos indigenas, los profesores bilingues y los funcionarios públicos no se han desprendido de las pesadas tradiciones arriba mencionadas. Por tanto, en los ultimos quince anos, no hay una sola prueba de que las lenguas maternas de los indigenas se usen en la educaciôn formal y se mantengan por efectos de la misma. Por el contrario, el proceso de desplazamiento es continuo. Y como la EB es subvencionada enteramente por el Estado, los grupos encargados de estudiar y proponer estrategias de mantenimiento de las lenguas maternas, lejos de proponer una inversión temporal o permanente del desplazamiento lingiiistico, han asimilado los dictados del Estado — el representante por excelencia del nacionalismo —, a través de un proceso de acomodo en las instituciones estatales, que sirve a su vez para logar la movilidad social ascendente.RESUMODulingva edukado, naciismo kaj etneco en Meksikio: de la teorio al la praktikoLa artikolo priskribas modelon de la adaptiĝo de indiĝenaj meksikaj popoloj al la ĝenerala socio. Dulingva edukado estis uzita kiel faciligilo de lingvoŝanĝo. Dulingva edukado estas studata rilate al la debato, okazanta sur pli alta nivelo, pri nacia identeco kaj naciismo. La vojo tra preskaŭ kvincent jaroj de kastiliigo kaj ĉirkaŭ ducent jaroj de naciisma politiko estas studata kaj ligata al alia grava variablo: la kreo de centra etneco. La aŭtoro sugestas, ke la fortoj, kiuj nun malhelpas la renverson de la lingvoŝanĝo, havas profundajn radikojn en tiuj tradicioj. El la postulo de indiĝenaj grupoj pri edukado en la denaska lingvo rezultis vigla diskuto pri la avantaĝoj de dulingva kaj dukultura instrutemaro, sed la sciencistoj, instruistoj kaj administristoj ne trovis taŭgajn strategiojn por malfermi spacon por la denaska lingvo en la formala edukado aŭ en neformalaj terenoj. Post forpelo de la Somera Instituto de Lingvistiko, kiu supozeble uzis dulingvan edukadon por religia konvertado, ĉiuj projektoj nuntempe estas zorgataj de institucioj financataj aŭ stirataj de la regis-taro. Ili efike ensorbis sciencistojn, dulingvajn instruistojn kaj administristojn — el kiuj la lastaj du grupoj jen kaj jen havas indiĝenajn anojn. La postuloj de la indianaj popoloj estis kvietigitaj per politiko de aranĝoj, kiu kutime tendencas al la nacia ŝtato kaj la centra etneco, la meksikeco.