Las lenguas amerindias y la conformatión de la lengua nacional en México en el siglo XIX

SUMMARYThe Indigenous Languages of Mexico and the Creation of a National LanguageThis article dwells on the role that the members of scientific societies played in the process of selecting a linguistic code in 19th-century Mexico. The members of the Mexican Society of Georgraphy and Statistics (1833) and those of the Mexican Academy of Language (1875) engaged in the study of Mexican multilingualism. The purpose of their projects was to delineate the basis of language policy which in turn had a fundamental component: the creation of national identity. Both leading intellectuals and government officials considered decolonization the most important task of their time. As a result, they assumed the evaluation of two equally relevant traditions: the Hispanic and the Amerindian. Firstly, it was necessary to demonstrate the "level" of civilization reached by some Amerindian groups in general and the Mexican in particular. The need to demonstrate that Amerindian languages were languages of "culture" made the 19th-century thinkers resort to the ideas of the Age of Enlightenment, represented by Francisco Xavier Clavijero. Secondly, the researchers of this era resorted to comparative linguistics. The preservation of the colonial language was justified on the grounds that it was convenient to continue participating in the Hispanic spiritual tradition, a tradition that was reflected in its language. Indigenous languages were examined to preserve the memory of the glorious Indian past. The thinkers and political leaders of the 19th century were convinced that the disappearance of the indigenous languages was inevitable. By integrating select traits of Nahuatl — the most "civilized" and widely spoken Indian language — the new "decolonized" language would stand out as a unique geographical variety, a variety that would eventually be accepted by the members of the Spanish Royal Academy.RESUMOLa indiĝenaj lingvoj de Meksikio kaj la kreado de nacia lingvoLa artikolo priskribas la rolon luditan de membroj de sciencaj societoj en la procezo de elekto de lingva normo en Meksikio en la 19-a jarcento. La membroj de la Meksika Societo pri Geografio kaj Statistiko ( 1833) kaj tiuj de la Meksika Lingva Akademio ( 1875) studis la meksikan lingvaron. Estis la celo de iliaj projektoj krei bazon por lingva politiko kies baza elemento estis la kreado de uacia identeco. Kaj la gvidaj intelektuloj kaj la registaraj oficistoj konsideris la plej grava tasko de sia epoko la malkoloniigon. Sekve ili ekstudis du samgravajn tradiciojn, la hispanan kaj la indianan. Unue, gravis montri la "nivelon" de civilizo atingitan de indianaj grupoj ĝenerale kaj de la meksikaj specife. La bezono pruvi, ke la indianaj lingvoj estis lingvoj de "kulturo" kondukis la deknaŭa-jarcentajn intelektulojn al ideoj el la epoko de la racionalismo, reprezentataj de Francisco Xavier Clavijero. Due, la sciencistoj de tiu periodo aplikis komparan lingvistikon. La konservo de la kolonia lingvo estas pravigita per la argumento, ke estis konvene plu partopreni en la hispana spirita tradicio, reflektita en la hispana lingvo. La indigenaj lingvoj estis studataj por konservi la memoron pri la glora indiana pasinteco. La intelektuloj kaj politikaj gvidantoj de la 19-a jarcento estis konvinkitaj, ke la malapero de la indigenaj lingvoj estis neevitebla. Alprenante kelkajn trajtojn el la nahuatla lingvo - la plej "civilizita" kaj plej vaste parolata indiana lingvo - la nova "mal-koloniigita" hispana lingvo apartigus kiel unika geografia variaĵo, kiu fine ec gajnos la aprobon de la Hispana Rega Akademio.