Language Problems and Language Planning - Volume 7, Issue 1, 1983

SOMMAIRELe français au Nouveau Monde: Réponse linguistique à la situation culturelleLe but de cet article est double; d'abord, de tracer le rôle historique des Français et de la langue française aux Amériques, et puis, d'évaluer la situation sociolinguistique contemporaine.D'abord, j'examine le processus de peuplement et de migration des francophones auNouveau Monde. Je considère aussi des faits extralinguistiques tels que les circonstances politiques dans lesquelles les colons se sont trouvés et l'influence de la structure économique sur la composition et l'organisation de leurs communautés.La nature des liens officiels avec la France métropolitaine et la durée de cette communication sont importantes aussi, tout comme l'est l'influence des populations non-francophones avec qui les Français ont eu des contacts. A ce sujet, les rapports entre les planteurs français et les esclaves africains, menant au développement des dialectes créoles, est un sujet des plus importants.Lorsqu'on considère le statut actuel des dialectes français ou basés sur le français, trois questions s'imposent.D'abord, il faut étudier l'aspect démographique: où habitent les gens parlant le dialecte, quel dialecte ils emploient, et quels autres dialectes sont employés par eux et par leurs voisins. Puisqu'il existe des communautés francophones du Canada à la côte du nord de l'Amérique du Sud, et que les membres de ces communautés viennent de tous les niveaux socioéconomiques, il n'y a pas de schéma sociolinguistique typique.Deuxièmement, il faut faire face à la perception des dialectes par ceux qui s'en servent, par leurs voisins, et par leur gouvernement. L'attitude de chacun de ces groupes détermine le nombre et la variété de contextes dans lesquels le dialecte s'emploie normalement et aussi le message social et politique qu'on émet en choisissant un certain mode de parler.Finalement, il faut confronter la question de l'éducation et du maintien de la langue. L'analphabétisme a été et continue à être un problème sérieux, surtout dans les îles de la mer des Caraïbes. Pour le surmonter, il faut d'abord effectuer la transition d'une tradition purement orale à une qui comprend des matières écrites, et puis chercher à intégrer la langue dans le programme d'études. Même là où il y a déjà une tradition littéraire, il faut maintenir la vitalité de celle-ci, surtout dans les régions où le dialecte français est une langue minoritaire.RESUMOLa franca lingvo en Ameriko: Lingva respondo al kulturaj situaciojLa jena artikolo havas duopan celon: unue, skizi la historian rolon de la francoj kaj de la franca lingvo en Ameriko, kaj due, taksi la nuntempan socilingvistian situacionLa aŭtorino unue pristudas la procedon de popoligo kaj migrado de la franclingvanoj el kaj en Ameriko. Ŝi ankaù konsideras nelingvajn faktojn, kiel ekzemple la politikajn cirkonstancojn, en kiuj la migrintoj trovis sin, kaj la influon de la ekonomia strukturo ce la konsistigo kaj organizo de ties komunumoj.Ankaù grava estas la demando pri la epoko kaj daŭro de la rekta komunikado kun Francio kaj la oficialaj ligoj kun la hejmlando; kaj pri la influo de nefranclingvaj grupoj, kun kiuj la francoj havis kontakton. Aparte grava demando pri tiu lasta punkto estas la interagado inter la francaj posedantoj de plantacioj kaj la afrikaj sklavoj. Tio estigis kreolajn dialektojn.Konsiderante la nunan statuson de la franca kaj de dialektoj, baziĝantaj super la franca, en Ameriko, leviĝas tri demandoj.Unue, necesas studi la demografian aspekton: kie logas la parolantoj, kiun francan dialekton ili parolas, kaj kiujn aliajn francajn dialektojn uzas ili kaj iliaj najbaroj. Car franclingvaj komunumoj ekzistas ekde Kanado, norde, ĝis la norda marbordo de Sudameriko, sude, kaj car la membroj de tiuj komunumoj reprezentas ciujn nivelojn de la sociekonomia gamo, ne ekzistas ununura tipa socilingvistika situacio.Due, necesas alfronti la demandon pri la percepto de la dialektoj ce la parolantoj, ce ties najbaroj, kaj ce la registaro. La sinteno de ciu el tiuj grupoj difinas ne nur la nom bron kaj variadon de la kuntekstoj, en kiuj oni rutine uzas la dialekton, sed ankau la socian kaj politikan mesagon sendatan per la elekto de certa parolmaniero.Fine, necesas alfronti la demandon pri la edukado kaj la reteno de lingvo. Aparte en la Kariba Maro, la analfabeteco estis kaj daŭre estas grava problemo. Por superi gin, necesas unue transiri de nur busa tradicio al tradicio kiu inkluzivas ankau skribajn materialojn; tiam, necesas integrigi la lingvon en la edukan kurikulumon. Ec tie, kie ekzistas skriba tradicio, necesas reteni ĝian vivecon, aparte en zonoj, kie la franca dialekto estas minorita lingvo.

SUMMARYCriteria for Ethnic IdentityDespite numerous publications on theoretical and methodological issues regarding ethnic identity (ethnicity), many methodological problems relative to this topic remain insufficiently clarified. This article deals particularly with the problems involved in establishing and evaluating criteria of ethnic identity. The author assigns the complex of problems regarding ethnic identity significant status within a theory of the ecology of language. Specific points covered in methodological issues involving the formation of concepts and application of terminology involve:1. problems of the weighting of distinctive features;2. problems in the mutual boundary-marking between ethnic groups (i.e., problems of ethnic borders);3. problems in the changeability of ethnic identity;4. problems in the correlation of language and ethnicity;5. problems of the polarity of subjective and objective features of ethnicity;6. problems of multiple identities and the role of ethnic identity;7. problems in the historical dimension of ethnic identity; 8. problems in the linking of groups within language communities of the same national identity.In international sociological and sociolinguistic research, unanimity of opinion exists only on the fact that ethnic identity cannot be characterized by a single feature but rather by a series of individual features (the accumulation of features). The priorities to be attached to the individual features are in large measure disputed. The author proceeds from the assumption that ethnic identities in real life are formed through a stronger or weaker dominance of individual features; they should be characterized accordingly. An unacceptable a priori evaluation or weighting of features is thus avoided.In the specific context of a long-term research program on the smaller language communities and ethnic languages of Europe, the author particularly examines the role of language in ethnicity. Contrary to most previous contributions to discussions of this problem area, the author distinguishes between the general linguistic affiliation as a characteristic of ethnic identity on the one hand (cf. the relationship in point 4) and the criterion of language-oriented group formations (cf. relationship in point 8). The problem area of the principle of language community is illustrated using the example of the Transcarpathian Gypsies in the Ukraine.RESUMOKriterioj de la etna identoMalgraŭ multaj ĝisnunaj eldonajoj pri la etna idento (etneco), multaj metodaj pro-blemoj rilataj al tiu temaro restas nesufice klarigitaj. La jena artikolo aparte traktas la problemaron de la starigo kaj elvalorigo de kriterioj de la etna idento. La autoro al-jugas al la problemaro pri la etna idento gravan rangon interne de teorio pri la lingva ekologio. Apartaj punktoj, traktitaj en metodaraj demandoj, rilataj al la formado de konceptoj kaj la apliko de terminaro, estas:1. problemaro pri la elvalorigo de karakteraj trajtoj;2. problemaro de la reciproka limigo inter etnaj grupoj (t.e. problemoj pri etnaj limoj);3. problemaro pri la šanĝebleco de la etna idento;4. problemaro pri la rilato inter lingvo kaj etneco;5. problemaro pri la polusigo de subjektivaj kaj objektivaj trajtoj de etneco;6. problemaro de pluroblaj identoj kaj la rolo de etna idento;7. problemaro ce la historia dimensio de la etna idento;8. problemaro de la formiĝo de grupoj interne de lingvaj komunumoj de la sama nacia idento.En la internacia sociologia kaj socilingvistika esplorado, unuanimeco de opinio ekzistas nur pri la fakto, ke ne eblas karakterizi la etnan identon nur per unusola trajto, sed, male, per aro da opaj trajtoj (la kuniĝo de trajtoj). Oni grandparte disputas pri la prioritato, kiun oni aljuĝu al la opaj trajtoj. La autoro progresas ek de la asumo, ke la etnaj identoj en la vera vivo estas formitaj per, jen pli forta, jen pli malforta, rego de opaj trajtoj; oni karakterizu ilin lau tio. Tiel, oni evitas neakceptindan aprioran elvalorigon au elpezigon de trajtoj.En la aparta kunteksto de longdaura esplorprogramo pri la pli malgrandaj lingvaj komunumoj kaj etnaj lingvoj de Europo, la autoro aparte pristudas la rolon de la lingvo ce la etneco. Kontraue al la plejmultaj ĝisnunaj kontribuoj al diskutoj pri tiu problemaro, la autoro distingas inter la ĝenerala lingva aparteno kiel trajto de la etna idento unuflanke (komparu la rilton ce punkto 4) kaj la kriterion de la formigo de grupoj surbaze de lingvo (komparu la rilaton ce punkto 8). La problemaro de la prin-cipo de la lingva komunumo estas ilustrita per la ekzemplo de la transkarpataj ciganoj en Ukrajnio.

RESUMOLa sinhala kaj la angla: la sekvoj de lego pri lingvojAltiris atenton kelkaj sekvoj de la Lego pri la Oficiala Lingvo de la jaro 1956, kiu al-jugis al la sinhala la rolon de la oficiala lingvo de Cejlono (la nuna Srilanko). Inter tiuj sekvoj estis la konflikto inter etnoj. Tamen, aliaj, malpli frapaj sekvoj estis gis nun malpli rimarkitaj. Inter tiuj estas sanĝigoj en la gamo de uzado de apartaj lingvoj kaj rilataj efikoj ce la koncernaj lingvoj mem. La nuna artikolo traktas tiajn sanĝojn, rilatajn al la sinhala kaj al la angla. Inter ili trovigas la pli vasta uzado de la sinhala por privataj, same kiel por oficialaj, celoj; sanĝitaj sintenoj al la lingvoj; kaj pli vasta kontakto kun la angla, tarnen kun malkreskinta kompetenteco en ĝia uzo—tiun lastan percepton konfirmas statistiko el la eduka sfero. Interne de la sinhala okazis disdiferen-cigo de funkciaj variajoj, sed nenia videbla malkresko de la diglosio—kio estas frapa ekzemplo de la persisto de tradicio meze de la sanĝo kaj modernigo.