Language Problems and Language Planning - Volume 8, Issue 3, 1984

SOMMAIRELes éléments sociolinguistiques dans la direction des changements linguistiquesCet article offre évidence qui suggère un rapport de causalité entre certains contextes sociolinguistiques et une orientation en morphosyntaxe. On identifie une classe de "langues en contact" qui partage les mêmes traits sociolinguistiques; ces langues fonctionnent comme des patois, ou des souslangues, dans des communautés linguistiques isolées de la langue standard. Spécifiquement, on traite certains types de français de la Louisiane et du Canada, l'allemand de Iowa, le celtique écossais, le konkani de Kar-nataka, l'hindou d'outremer, etc. Ces langues, par contraste avec la forme standard et avec la langue officielle de la communauté, montrent certains traits en commun dans la morphosyntaxe, parmi lesquels un changement dans les constructions relatives dans un dialecte de konkani et dans certains types de français des colonies. Nadkarni (1975) disserte sur un dialecte de konkani en contact avec le kannada dans lequel les indicateurs interrogatifs khanco . . . ki remplacent systématiquement les pronoms relatifs comme mots-têtes dans les constructions relatives. Deux études du français de l'état de Maine et de Missouri aux Etats-Unis indiquent la même évolution; les pronoms relatifs ce que, ce qui sont remplacés par quoi et qu'est-ce que. On ne peut expliquer ce phénomène ni par l'emprunt ni par l'héritage commun. Le seul élément qui relie ces langues est le contexte sociolinguistique. Les données des langues créoles et des langues mourantes qui montrent les mêmes charactéristiques morphosyntaxiques suggèrent que ces tendances apparaissent dans d'autres situations linguistiques. Ces exemples argumentent pour un point de vue élargi sur l'influence du contact des langues sur l'orientation du changement linguistique. La théorie de Traugott au sujet de la "seman-taxe naturelle" pourrait peut-être éclaircir ces phénomènes.RESUMOSocilingvistikaj elementoj en la direkto de la lingva sangigoPrezentiĝas atestoj de kaŭza rilato inter apartaj socilingvistikaj kuntekstoj kaj direkto de la šanĝiĝo de lingvo en la morfosintakso. Identiĝas klaso de kontaktlingvoj en similaj socilingvistikaj fonoj. Temas pri la "malaltaj" lingvoj uzataj en diglosiaj, plurlingvaj komunumoj, izolitaj forde la normlingvo; aparte, tipoj de la franca lingvo de Luiziano kaj Kanado, la germana de la usona stato Iowa, la skotgaela, la konkana, la hindia lingvo uzata ekster Hinda Unio, ktp. Tiuj lingvoj, kontraste kun la normlingvo kaj la "supera" lingvo de la komunumo, prezentas komunajn morfosintaksajn tendencojn. Inter tiuj troviĝas sanĝigoj de la kapelementoj de rilataj klaŭzoj en unu dialekto de la konkana kaj en formoj de la ciutaga parola franca lingvo. Nadkarni (1975) pridiskutas formon de la konkana en kontakto kun la kannada. En tiu formo, la kapelementoj de rilataj pronomoj estas anstatauitaj de demandaj pronomoj kaj klaŭzfinindikiloj (khanco . . . ki). Du apartaj studaĵoj pri la franca de la usonaj statoj Missouri kaj Maine raportas identan disvolviĝon: la rilataj pronomoj ce que kaj ce qui anstataŭiĝis de quoi kaj qu'est-ce que. Tiu fenomeno ne estas klarigebla per pruntado nek per komuna heredaĵo. La sola komuna elemento estas la sirnila socilingvistika cirkaŭaĵo. Donitaĵoj el kreolaj lingvoj kaj "mortantaj" lingvoj, kiuj prezentas similajn morfosintaksajn reduktiĝojn, sugestas, ke tiuj tendencoj estiĝas aliloke. Tiuj ekzemploj subtenas pli-larĝigitan alrigardon al la influo de la lingvokontakto ce la direkto de la lingva šanĝiĝo. La koncepto de Traugott pri la natura semantakso utilas en la kompreno de tiu fenomeno.

RESUMEObjectifs de la planification linguistique: Une classificationA de rares exceptions près, les objectifs de la planification linguistique n'ont été à ce jour ni établis ni même esquissés. Depuis le début de l'intérêt des chercheurs pour la planification linguistique, il y a deux ou trois décennies, les théoriciens ont concentré leurs efforts sur les mécanismes, sur le comment de la planification. La présente étude propose une version considérablement remaniée et augmentée d'une classification antérieure des fonctions de la planification linguistique ou de ses objectifs (Nahir 1977), une classification à laquelle diverses agences se sont intéressées, au cours des siècles les plus récents ou qu'elles pourraient adopter en cas de besoins réels. La présente classification est mise en relation, aussi, avec les procédés de planification linguistique, surtout ceux décrits dans le modèle de Haugen (1983), et qui se manifestent pendant que les agences en question sont à la recherche de leurs objectifs de planification linguistique.Les onze objectifs de planification linguistique sont les suivants: 1. L'assainissement de la qualité de la langue qui est de deux types: a. un assainissement externe, b. un assainissement interne; 2. Renouveau de la langue; 3. Réforme de la langue; 4. Standardisation de la langue; 5. Diffusion de la langue; 6. Mise à jour au plan lexical; 7. Unification terminologique; 8. Simplification au plan stylistique; 9. Communication interlinguale pouvant être de deux types: a. Communication interlinguale au plan mondial, se divisant entre les langues auxiliaires et l'anglais comme sabir autonome; b. Communication interlinguale au plan régional, se divisant en sabirs régionaux et intelligibilité mutuelle entre langues apparentées; 10. Maintien de la langue consistant de deux types: a. Maintien de la langue dominante, b. Maintien des langues ethniques; 11. Standardisation de codes auxiliaires.On peut considérer ces objectifs comme un résumé de l'ensemble total des besoins et aspirations linguistiques se rapportant aux domaines communicatifs, politiques, sociaux, économiques, religieux et autres; ces besoins et aspirations sont ceux qui existent ou qui ont été perçus jusqu'à ce jour et les activités de planification linguistique qui en découlent. Ces objectifs, enfin, représentent ce qu'il faut comprendre par la planification linguistique.RESUMOEnklasigo de lingvoplanaj celojKun nur malmultaj, partaj esceptoj, ĝisnun oni ne starigis nek klarigis la celojn de lingvoplanado. Depost la estiĝo de esplorista interesiĝo pri la fako, antaŭ dudek ĝis tridek jaroj, teoriistoj koncentriĝis pri la koncernaj procedoj. La nuna studaĵo tamen prezentas grave reviziitan, larĝigitan version de jam enkondukita enklasigo de lingvoplanaj funkcioj, aŭ celoj (Nahir 1977), kiujn sekvis diversaj lingvoplanaj institucioj dum la lastaj jarcentoj. Ali, se ili perceptas bezonon, ili povus alpreni tiujn celojn. Krome, ni interrilatas tiun enklasigon al la procedoj de lingvoplanado, aparte laŭ la modelo de Haugen (1983), procedoj, kiuj okazas dum la koncernaj institucioj sekvas siajn lingvo-planajn celojn.La dekunu lingvoplanaj celoj estas: 1. la lingvopurigo, kiu konsistas en du tipoj: a. ekstera purigo, b. interna purigo; 2. lingva novigo; 3. lingva reformo; 4. lingva nor-migo; 5. disvastigo de lingvo; 6. vortostoka modernigo; 7. terminara unuecigo; 8. stila simpligo; 9. interlingva komunikado, konsistanta en du tipoj: a. tutmonda interlingva komunikado, kiu siavice dividiĝas en: internaciaj helplingvoj, kaj la angla kiel komuna lingvo, b. regiona interlingva komunikado, dividiĝanta en: regiona komuna lingvo kaj reciproka interkompreno inter parencaj lingvoj; 10. lingvoreteno, konsistanta en du tipoj: a. reteno de superrega lingvo, b. reteno de etnolingvo; 11. normigo de helpa kodo.Krome eblas rigardi tiujn celojn kiel resumon de la ĝenerala tuto de lingvorilataj komunikaj, politikaj, sociaj, ekonomiaj, religiaj kaj aliaj bezonoj kaj aspiroj, ĝisnun ekzistantaj ail perceptataj, kaj la rezultaj lingvoplanaj agadoj, do sume, pri kio temas la lingvoplanado.